65-lecie Honorowego Krwiodawstwa w Polsce

Skoczów 10.02.2024

Za nami Jubileusz 65-lecia Honorowego Krwiodawstwa Polskiego Czerwonego Krzyża w Polsce. Z tej okazji, działający od 12 lat klub HDK PCK przy Urzędzie Miejskim w Skoczowie wręczył jubileuszowe medale swoim członkom oraz przyjaciołom klubu.

Była to także doskonała okazja do podsumowania działalności skoczowskiego klubu, dzięki któremu od 2012 roku udało się zorganizować 69 akcji krwiodawstwa i pozyskać ponad 1060 litrów bezcennego leku, jakim jest krew.

Wręczenie medali odbyło się 10 lutego w siedzibie Ochotniczej Straży Pożarnej w Skoczowie. Wśród nagrodzonych, oprócz wszystkich członków skoczowskiego klubu HDK PCK znaleźli się także wieloletni przyjaciele i osoby wspierające działalność organizacji – w tym Mirosław Sitko, Burmistrz Miasta Skoczowa, Rajmund Dedio, Przewodniczący Rady Miejskiej w Skoczowie czy ks. dr Alfred Borski, Proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Skoczowie. Odznaczenia wręczył Bogdan Ogrocki, prezes Śląskiego Oddziału PCK oraz Ireneusz Kolon, prezes skoczowskiego Klubu.

Zaproszeni goście otrzymali pamiątkowe medale, dyplomy oraz gadżety związane z działalnością PCK oraz Urzędu Miejskiego w Skoczowie. Podczas uroczystości, dwóch członków skoczowskiego klubu zostało odznaczonych specjalnymi medalami: Odznakę Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża 4. stopnia otrzymał Rafał Karetta, a Odznakę Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi 1. stopnia – Krystian Szydłowski.

Klub Honorowych Dawców Krwi Polskiego Czerwonego Krzyża przy Urzędzie Miejskim w Skoczowie działa aktywnie od 2012 roku. W ciągu 12 lat działalności klubu zorganizowano 69 akcji krwiodawstwa na skoczowskim rynku i pozyskano aż 1060 litrów krwi. Krwiodawstwo to nie jedyny element działalności klubu, który regularnie organizuje także zbiórki żywności i pieniędzy na terenie powiatu. Dzięki zbiórkom, w ostatnich latach przygotowano 170 paczek żywnościowych, które zostały przekazane osobom potrzebującym z okolic Skoczowa w okresie Świąt Bożego Narodzenia oraz Wielkanocy. Członkowie klubu aktywnie angażują się także w wydarzenia sportowe: w latach 2018-2023 brali udział w zabezpieczeniu trasy wyścigu Tour de Pologne na terenie miasta Bielska-Białej oraz powiatu.

W 2024 roku zaplanowano sześć akcji krwiodawstwa na rynku w Skoczowie, z czego pierwsza w tym roku odbyła się już 25 stycznia. Kolejne zaplanowane są na 28 marca, 23 maja, 25 lipca, 26 września oraz 28 listopada.

Tekst i zdjęcia: Mateusz Borda – Klub HDK PCK przy UM w Skoczowie

Poniżej referat autorstwa Bogdana Ogrockiego – prezesa Śląskiego Oddziału PCK, wygłoszony przez jego córkę Angelikę Ogrocką w czasie uroczystości wręczania medali:

65-LECIE HONOROWEGO KRWIODAWSTWA PCK W POLSCE

Polski Czerwony Krzyż już w roku 1935 rozpoczął zorganizowaną działalność na rzecz krwiolecznictwa, obejmującą organizację kursów dla lekarzy oraz propagandę dawstwa krwi. Utworzono również pierwszy w Polsce Instytutu Pobierania i Konserwacji Krwi , przy Szpitalu Głównym PCK w Warszawie.

W instytucie prowadzone były badania nad konserwacją krwi i regeneracją krwi po jej dużych utratach i pod wpływem podania krwi świeżej. W instytucie znajdował się Ośrodek Krwiodawców Zawodowych i Ośrodek Dawców Honorowych.

W 1936 r. uruchomiono w Łodzi Centralną Stację Wypadkową z Ośrodkiem Przetaczania Krwi, do której należało 132 stałych, zarejestrowanych dawców. W 1938 r. powstał Ośrodek Przetaczania Krwi w Krakowie. Honorowymi krwiodawcami w czasie II wojny światowej były najczęściej kobiety. Przed II wojną światową w Polsce krwiodawstwo było odpłatne. Organizowane były ośrodki honorowych krwiodawców, m. in przez Polski Czerwony Krzyż, ale ich działalność była marginalna w stosunku do płatnego krwiodawstwa.

W okresie powojennym również Polski Czerwony Krzyż zajął się odbudową placówek ochrony zdrowia, w tym także pracujących na ich potrzeby stacji krwiodawstwa. Pierwsza z nich utworzona została w marcu 1945 r. w Łodzi. Do roku 1948 było ich już 8 w różnych częściach kraju. Upaństwowienie szpitali, placówek opieki zdrowotnej, stacji pogotowia i stacji krwiodawstwa – nastąpiło na podstawie ustawy, a na tej podstawie wydano Zarządzenie Ministra Zdrowia w sprawie: bezpośredniego nadzoru nad placówkami doraźnej pomocy i krwiodawstwa (177 stacji ratunkowych i 14 stacji krwiodawstwa PCK).

Rok 1958 jest uważany jako oficjalny początek honorowego krwiodawstwa w Polsce. Zaprzestano wówczas płatnego pobierania krwi. W 1958 roku pozyskano 2,5% krwi od honorowych krwiodawców, a w 1992 roku 99%!
Upowszechnianiem wiedzy o krwi, potrzebie jej oddawania oraz zachęcaniem do aktywnego uczestnictwa w honorowym krwiodawstwie od początku – zgodnie z decyzją ówczesnych władz państwowych zajął się Polski Czerwony Krzyż i ten rok przyjęty został jako początek zorganizowanego Ruchu Honorowego Krwiodawstwa PCK. Ruch Honorowego Krwiodawstwa jest integralną częścią struktury PCK i obecnie zrzesza blisko 200.000 członków i wolontariuszy, którzy poza systematycznym i planowym oddawaniem krwi, promują oraz upowszechniają ideały Ruchu, zjednując mu tym samym nowych sympatyków.

Ruch HDK PCK tworzą honorowi dawcy krwi – członkowie i wolontariusze PCK skupieni w Klubach HDK PCK oraz innych jednostkach organizacyjnych Stowarzyszenia. Kluby, jako podstawowe jednostki organizacyjne PCK, zrzeszają dawców w środowiskach lokalnych: miejscach zamieszkania, pracy lub nauki. Rady HDK PCK działają przy zarządach oddziałów rejonowych i okręgowych PCK – stosownie do ich decyzji w tej sprawie, a ich działalność dotyczy przede wszystkim koordynacji i inspiracji prac klubów oraz współpracy ze służbą krwi. Nad całokształtem prac Ruchu oraz jego ogólnopolską strategią czuwa, powołana przez Zarząd Główny PCK, Krajowa Rada Honorowego Krwiodawstwa PCK.